قاب عکس معلولیت

در جامعه یا فرهنگی که پنهان کردن معلولیت، عادی و البته جزیی از فرهنگ یا منش معلولیت است، در جامعه یا فرهنگی که نمایش دادن معلولیت به شکلی شنیع وناراحت کننده، برای عده‌ای شغلی درآمدزا است، سخت است پیدا کردن فرد دارای معلولیتی که از نمایش دادن عضو معلول یا پروتز خود هراسی نداشته باشد یا معلولیتش را در آثار هنری خود بازتاب دهد.

در کشورهای پیشرفته‌تر حامیان حقوق معلولیت با سردمداری ورزشکاران معلول، سال‌های زیادی است که به این نتیجه رسیده‌اند که نباید عضو معلول خود را مخفی کنند یا بپوشانند. از نگاه آنها، معلولیت عیب و نقص نیست که نیازمند پنهان شدن باشد. از نگاه آنها، معلولیت باید در بستر زندگی روزمره نشان داده شود تا از حالت «غیرعادی بودن» یا «زشت دانسته شدن» یا «غیرطبیعی بودن» بیرون بیاید و با قرار گرفتن در فرهنگ عمومی، به جزیی از امور «عادی» جامعه تبدیل شود.

با این نگاه، هنرمندان معلولیت در کشورهای پیشرفته اغلب در آثار هنری خود، معلولیت را به شکلی ارائه می‌دهند که در کنار سایر ویژگی‌های زندگی روزمره و عادی مردم است. عکس‌ها و تصاویری که به نوعی حاوی عنصر معلولیت هستند، معلولیت را نه برجسته می‌کنند و نه امتیازی منفی یا مثبت بدان می‌بخشند؛ بلکه همچنان که اشاره شد، به مثابۀ یکی از ارکان عادی زندگی بشری به تصویرش می‌کشند.

درک این روحیه برای جوامع کوچک‌تر، برای جوامع توسعه نیافته یا به شدت سنتی چندان آسان نیست. معلولیت در این نوع فرهنگ‌های عمومی، در گسترۀ محوری قرار دارد که یک سرش «زشت و منفی دانستن» معلولیت است و سر دیگرش، «آسمانی کردن و تقدس بخشی» به معلولیت. در میانۀ این محور با دو انتهای افراطی و تفریطی، انبوه باورهای خرافی، باورهای نادرست، و باورهای نامنطبق با حقیقت معلولیت قرار دارد.

حال اگر در این بستر کسی پیدا شود که همۀ کلیشه‌ها رایج را زیر پا بگذارد و معلولیت و پروتزش را در قاب عکس‌هایی هنرمندانه به نمایش درآورد، شجاعتی کم‌نظیر می‌طلبد که آقای محمود ابری، هنرمند عکاس ایرانی، دارای آن است.

آقای محمود ابری، عکاس دارای معلولیت

آقای ابری در مجموعه عکس‌های سیاه و سفیدی که با همکاری خانم آفرین دری تهیه کرده، معلولیت خود را در نماهایی از زندگی روزمره و فعالیت‌های عادی به تصویر درآورده است. این عکس‌ها می‌تواند ذهن بینندگان را متوجه این موضوع کند که معلولیت، چیز عجیب و غریبی نیست و معلول بودن در بسیاری از موارد به معنای آن نیست که فرد نمی‌تواند امور روزمره‌اش را انجام دهد.

ضمن تبریک به آقای ابری عزیز، امیدوارم ایشان بتواند با پیگیری این نوع آثار، پیشرو کاری جدید در عکاسی ایرانی باشد که معلولیت را در بستر زندگی روزمره نشان دهد و آن را به موضوعی عادی و جاری در آثار هنری تبدیل کند.

  

مجموعه عکس های آقای محمود ابری با همکاری خانم آفرین دری