من چشم دارم و نمی بینم… حسن با دست هایش می بیند… اعتراف می کنم که مقابل دیدن این پسر که ما او را “نابینا” می نامیم، کم آورده ام. حسن در وبلاگ مادرش –مادر سپید- سفر اخیرش به توس و بازدید از آرامگاه فردوسی را آنقدر زیبا توصیف کرده است که متوجه شدم درطول بارها مسافرتی که به آنجا داشته ام، هرگز نتوانسته ام به خوبی ببینم. حسن  حکاکی های روی دیوار آرامگاه را با دست هایش لمس کرده  و جزییات داستان های شاهنامه را خیلی دقیق به تصویر کشیده است.

حسن محمدخانی و البته مادرش، از عجیب ترین انسان هایی هستند که در زندگی ام دیده ام. مادر حسن که وبلاگ “مادر سپید” را می نویسد، سال های زیادی است که علاوه بر آموزش پسرش، عده ای از کودکان دارای مشکلات بینایی را هم به نوعی، تحت پوشش آموزش های منحصر به فردش قرار داده است. او بچه ها را به اردوهای آموزشی – تفریحی می برد و البته سال هاست که سفر مشهد را هم در برنامه فعالیت های شخصی اش برای این کودکان قرار داده است.

حسن این پسر باهوش در نتیجه توجهات خاص مادر(و همینطور پدرش)، امسال برای اولین بار به مدرسه کودکان عادی یا غیرنابینا رفته و با وجود تمام مشکلاتی که مادرش می نویسد، به خوبی توانسته است با مدرسه جدید و معلمان و دوستان بینایش ارتباط برقرار کند و جزء بهترین شاگردهای مدرسه شود.

وقتی حسن کوچک بود، یکی از آرزوهای جالبش این بود که همه ی انسان ها نابینا شوند تا بتوانند چیزهایی را که او می بیند، ببینند. نمی دانم آیا هنوز هم این آرزو را دارد یا نه، ولی این را می دانم که می خواهد روزی دبیرکل سازمان ملل شود و البته قول داده است که من اولین کسی باشم که با او در نیویورک مصاحبه می کنم! هرکسی که حسن را بشناسد، می داند که این فقط یک آرزوی دور و محال نیست… حسن می تواند.

برای مرگ دلخراش “هما بدر” در متروی تهران

۱.

بعضی مردن ها بدجور صدا می کند؛ و این صدا مثل زجه های مداوم و ابدی یک تن نیمه زنده زیر قطار، شب تا صبح توی گوش هایت ناله می کند. مردن، همیشه از تلخ ترین خبرهاست اما این بار، تلخی زهرآلودی دارد که چیزی را درون تو نیز می کُشد. مثل اینکه بخشی از توست که عصازنان از تو جدا می شود، قطار را می بیند که ایستاده است. نه هما! نرو! این قطار مرگ است که شیهه می کشد روبروی چشم های تو! نرو!

هرگز اینگونه بااطمینان قدم برنداشته بود؛ آخرین قدم که او را مسافر همیشگی و بی بازگشت کرد.

۲.

“هما بدر” تمام سال های زندگی اش را در راه بهبود زندگی افراد دارای معلولیت سپری کرد و مردنش هم مثل زندگی کردنش، هرچند تلخ و گزنده، در راه خدمتی دیگر به آنها بود. به گواهی تمامی افرادی که هما را می شناختند، او خانمی شاداب، فعال و تحصیل کرده بود که سال ها در روزنامه “ایران سپید” برای افراد دارای معلولیت می نوشت. هما فوق لیسانس تاریخ داشت و در دو دبیرستان تدریس می کرد. همسر هما که این روزها در شوک و ناباوری به سر می برد نیز از افراد دارای معلولیت است. آنها در زندگی بانشاط خود صاحب دوفرزند شدند.

۳.

شاید فقط چنین حادثه ای و چنین مرگی می توانست متولیان شهری را متوجه اهمیت مناسب سازی مکان های عمومی مثل مترو کند؛ مناسب سازی یی که فقط به معنای قراردادن بالابر و رمپ نیست، بلکه باید تامین امنیت افراد دارای معلولیت و حتی افراد غیرمعلول را هم  شامل شود.

همیشه رسانه های جمعی متهم اند به اینکه باید اتفاقی بیفتد تا آن را در بوق و کرنا کنند و اهمیت موضوع را هم خودشان بفهمند و هم به جامعه و مسئولان بفهمانند. اما من به عنوان یکی از اهالی رسانه که سال ها در حوزه ی معلولیت کار و تحقیق کردم، شهادت می دهم که این بار و دست کم در این مورد، یعنی اهمیت و ضرورت مناسب سازی فضای شهری و به خصوص مترو، رسانه های جمعی کم نگفتند و کم ننوشتند.

۴.

امیدوارم مرگ دلخراش هما بدر در متروی تهران، پایان خونینی بر موضوع مناسب سازی مترو برای افراد دارای معلولیت باشد. اگر متولیان مترو در واکنش اخلاقی مرسوم به این گونه اتفاق های تلخ، دل جداشدن از میزهای شان را ندارند و استعفا نمی دهند، دستکم باید هرچه سریع تر تمام فضای مترو را مناسب سازی کنند؛ مناسب سازی به معنی فراهم کردن امکان دسترسی همراه با امنیت برای تمامی شهروندان.

پ.ن. ۱: شرح آخرین لحظه های هما بدر در مترو در اینجا (عکس این مطلب را نیز از همین سایت برداشتم)

پ.ن. ۲: می خواستم بازگشتنم به روز + نامه و نوشتن دوباره، با “درانداختن طرحی نو” در حوزه ی معلولیت و با شادکامی همراه باشد. اما این اتفاق آنقدر آزرده خاطرم کرد که نتوانستم ساکت بمانم… و نیز ادای دینی کوچکی بود به یک انسان بزرگ…